v3.0 400 Text
Standard Negation
sn.001
Kupchik, S. M., 2006
Кириба нисыəм някəлəˀ, чаи някəлəсыəм.
Kiriba nʼisɨəmə nʼakələɁ, tʼaj nʼakələsɨəm.
| Kiriba | nʼisɨəmə | nʼakələɁ, | tʼaj | nʼakələsɨəm. |
| kiriba | nʼi | -sɨə | -mə | nʼakələ | -Ɂ | tʼaj | nʼakələ | -sɨə | -m |
| kiriba | nʼi | -suə | -mə | nʼakələ | -Ɂ | tʼaj | nʼakələ | -suə | -m |
| хлеб | NEG | -PST | -1SG.O | взять | -CNEG | чай | взять | -PST | -1SG.S |
| bread | NEG | -PST | -1SG.O | take | -CNEG | tea | take | -PST | -1SG.S |
| n | v | -v.tense | -v.pn | v | -v.cn | n | v | -v.tense | -v.pn |
Я не покупал хлеб, но чай купил.
I did not buy bread, but did buy tea.
Brot habe ich nicht gekauft, aber Tee schon.
sn.002
Kupchik, S. M., 2006
Кӱрӱмаˀку тəрəди буəӡу нисыə маагəльче дебтуˀ.
KurumaɁku tərədʼi buəðu nʼisɨə maagəlʼtʼə dʼebtuɁ.
| KurumaɁku | tərədʼi | buəðu |
| KurumaɁku | tərədʼi | buəðu | - |
| KurumaɁku | tərədʼi | buəðu | - |
| Курумаку | такой | слово | -[ACC.SG] |
| Kurumaku | such | word | -[ACC.SG] |
| propr | adj | n | -n.case |
| nʼisɨə3 | maagəlʼtʼə | dʼebtuɁ. |
| nʼi | -sɨə | -3 | maa | -gəlʼtʼə | dʼebtu | -Ɂ |
| nʼi | -suə | -3 | maa | -kəlʼitʼə | dʼebtu | -Ɂ |
| NEG | -PST | -[3SG.S] | что | -EMPH2 | рассказать | -CNEG |
| NEG | -PST | -[3SG.S] | what | -EMPH2 | tell | -CNEG |
| v | -v.tense | -v.pn | pr | -cl | v | -v.cn |
Курумаку мне никакого такого слова ничего не сказал.
Kurumaku has not told me such words.
Kurumaku hat mir solche Wörter nicht gesagt.
sn.003
Kupchik, S.M., 2006
Сыты ӈəмсуӡəмə нисыə тəӡуˀ
Sɨtɨ ŋəmsuðəmə nʼisɨə təðuɁ.
| Sɨtɨ | ŋəmsuðəmə | nʼisɨə3 | təðuɁ. |
| sɨtɨ | ŋəmsu | -ðə | -mə | nʼi | -sɨə | -3 | təðu | -Ɂ |
| sɨtɨ | ŋəmsu | -tə | -mə | nʼi | -suə | -3 | tətu | -Ɂ |
| он | мясо | -DEST | -ACC.SG.1SG | NEG | -PST | -[3SG.S] | дать | -CNEG |
| he | meat | -DEST | -ACC.SG.1SG | NEG | -PST | -[3SG.S] | give | -CNEG |
| pr | n | -n.dest | -n.case-poss | v | -v.tense | -v.pn | v | -v.cn |
Он мне не дал мяса.
He did not give me any meat.
Er hat mir kein Fleisch gegeben.
sn.004
Kupchik, N.D., 2006
Сылыгəльче нинты коӡуˀ баби.
Sɨlɨgəlʼtʼə nʼintɨ koðuɁ babi.
| Sɨlɨgəlʼtʼə | nʼintɨ3 | koðuɁ |
| sɨlɨ | -gəlʼtʼə | nʼi | -ntɨ | -3 | koðu | -Ɂ |
| sɨlɨ | -kəlʼitʼə | nʼi | -ntu | -3 | kotu | -Ɂ |
| кто | -EMPH2 | NEG | -PRS | -[3SG.S] | убить | -CNEG |
| who | -EMPH2 | NEG | -PRS | -[3SG.S] | kill | -CNEG |
| pn | -cl | v | -v.tense | -v.pn | v | -v.cn |
| babi. |
| babi | - |
| bahi | - |
| дикий.олень | -[ACC.SG] |
| reindeer | -[ACC.SG] |
| n | -n.case |
Никто не добыл оленя.
No one caught any reindeers.
Niemand hat Rentiere gefangen.
sn.005
Kupchik, N. D., 2006
Кӱрӱмаˀку каӈкəгəльчиˀ нигəты маагəльче котəˀ, колыгəльче, бахигəльче, дебтугəльче.
KurumaɁku kaŋkəgəlʼtʼiɁ nʼigətɨ maagəlʼtʼə kotəɁ, kolɨgəlʼtʼə, bahigəlʼtʼə dʼebtugəlʼtʼə.
| KurumaɁku | kaŋkəgəlʼtʼiɁ |
| KurumaɁku | kaŋkəgəlʼtʼiɁ |
| KurumaɁku | kaŋkəgəlʼtʼiɁ |
| Курумаку | никогда |
| Kurumaku | never |
| propr | adv |
| nʼigətɨ3 | maagəlʼtʼə |
| nʼi | -gə | -tɨ | -3 | maa | -gəlʼtʼə | - |
| nʼi | -kə | -ntu | -3 | maa | -kəlʼitʼə | - |
| NEG | -ITER | -PRS | -[3SG.S] | что | -EMPH2 | -[ACC.SG] |
| NEG | -ITER | -PRS | -[3SG.S] | what | -EMPH2 | -[ACC.SG] |
| v | -v.deriv.v | -v.tense | -v.pn | pr | -cl | -n.case |
| kotəɁ, | kolɨgəlʼtʼə, |
| kotə | -Ɂ | kolɨ | -gəlʼtʼə | - |
| kotə | -Ɂ | kolɨ | -kəlʼitʼə | - |
| добывать | -CNEG | рыба | -EMPH2 | -[ACC.SG] |
| bag | -CNEG | fish | -EMPH2 | -[ACC.SG] |
| v | -v.cn | n | -cl | -n.case |
| bahigəlʼtʼə |
| bahi | -gəlʼtʼə | - |
| bahi | -kəlʼitʼə | - |
| дикий.олень | -EMPH2 | -[ACC.SG] |
| reindeer | -EMPH2 | -[ACC.SG] |
| n | -cl | -n.case |
| dʼebtugəlʼtʼə. |
| dʼebtu | -gəlʼtʼə | - |
| dʼebtu | -kəlʼitʼə | - |
| гусь | -EMPH2 | -[ACC.SG] |
| goose | -EMPH2 | -[ACC.SG] |
| n | -cl | -n.case |
Курумаку никогда ничего не добывает, ни рыбу, ни оленей, ни гусей.
Kurumaku never kills any animal, no fish, no reindeers, no geese.
Kurumaku erlegt nie irgendein Tier, keine Fische, keine Rentiere, keine Gänse.
sn.006
Turdagina, N. K., 2008
Сыты сатəрəй хӱəтiˀ кəмӱӡӱӱху͡анту.
Sɨtɨ satərəj hüətiɁ kəmüðüühu͡antu.
| Sɨtɨ | satərəj | hüətiɁ |
| sɨtɨ | satərə | -j | hüə | -tiɁ |
| sɨtɨ | satərə | -j | hüə | -ntiɁ |
| он | песец | -ACC.PL | год | -LAT.PL |
| he | polar.fox | -ACC.PL | year | -LAT.PL |
| pr | n | -n.case | n | -n.case |
| kəmüðühu͡antu3. |
| kəmüðü | -hu͡a | -ntu | -3 |
| kəmüðü | -Ɂhan | -ntu | -3 |
| поймать | -INTENT | -PRS | -[3SG.S] |
| cath | -INTENT | -PRS | -[3SG.S] |
| v | -v.deriv.v | -v.tense | -v.pn |
Песцов он часто ловит.
He often kills polar foxes.
Er erlegt oft Polarfüchse.
sn.007
Turdagina, N. K., 2008
Сатəрəй сыты нихи͡анты кəмӱӡӱˀ.
Satərəj sɨtɨ nʼihi͡antɨ kəmüðüɁ.
| Satərəj | sɨtɨ | nʼihi͡antɨ3 | kəmüðüɁ. |
| satərə | -j | sɨtɨ | nʼi | -hi͡an | -tɨ | -3 | kəmüðü | -Ɂ |
| satərə | -j | sɨtɨ | nʼi | -Ɂhan | -ntu | -3 | kəmüðü | -Ɂ |
| песец | -ACC.PL | он | NEG | -INTENT | -PRS | -[3SG.S] | поймать | -CNEG |
| polar.fox | -ACC.PL | he | NEG | -INTENT | -PRS | -[3SG.S] | cath | -CNEG |
| n | -n.case | pr | v | -v.deriv.v | -v.tense | -v.pn | v | -v.cn |
Песцов он обычно не ловит.
He does not kill polar foxes.
Er erlegt keine Polarfüchse.
sn.008
Turdagina, N. K., 2008
Матə чиəдиəдеə нюə куогуну ӈəмуру.
Matə tʼiədʼiədʼəə nʼüə kuogunu ŋəmuru.
| Matə | tʼiidʼiədʼəə | nʼüə | kuəgunu |
| ma | -tə | tʼii | -dʼiədʼəə | nʼüə | kuəgunu |
| mat | -ntə | tʼii | -suədʼəə | nʼüə | kuəgunu |
| чум | -LAT.SG | войти | -PT.PST | ребенок | уже |
| tent | -LAT.SG | come.in | -PT.PST | child | allready |
| n | -n.case | v | -v.nmnz | n | adv |
| ŋəmuru3. |
| ŋəmur | -u | -3 |
| ŋəmur | -ntu | -3 |
| есть | -PRS | -[3SG.S] |
| eat | -PRS | -[3SG.S] |
| v | -v.tense | -v.pn |
Мальчик, который вошёл в чум, уже кушает.
The child that came into the tent is already eating.
Das Kind, das ins Zelt gekommen ist, ißt schon.
sn.009
Turdagina, N. K., 2008
Нюə чиəдиəдеə матə нинты (ӈыытəты) ӈəмурəˀ.
Nʼüe tʼiədʼiədʼəə matə nʼintɨ ŋɨɨtətɨ ŋəmurəɁ.
| Nʼüə | tʼiidʼiədʼəə | matə | nʼintɨ3 | ŋɨɨtətɨ | ŋəmurəɁ. |
| nʼüə | tʼii | -dʼiədʼəə | ma | -tə | nʼi | -ntɨ | -3 | ŋɨɨtə | -tɨ | ŋəmur | -ə | -Ɂ |
| nʼüə | tʼiə | -suədʼəə | mat | -ntə | nʼi | -ntu | -3 | ŋɨɨtə | -tu | ŋəmur | -ə | -Ɂ |
| ребенок | поставить.сеть | -PT.PST | чум | -LAT.SG | NEG | -PRS | -[3SG.S] | все.еще | -3SG.O | есть | -EP | -CNEG |
| child | set.a.net | -PT.PST | tent | -LAT.SG | NEG | -PRS | -[3SG.S] | still | -3SG.O | eat | -EP | -CNEG |
| n | v | -v.nmnz | n | -n.case | v | -v.tense | -v.pn | adv | -v.pn | v | -INS | -v.cn |
Мальчик, который вошёл в чум, пока не кушает.
The child that came into the tent is not eating yet.
Das Kind, das ins Zelt gekommen ist, ißt nocht nicht.
sn.010
Turdagina, N. K., 2008
Əмты ӈанаˀсакəличе тыми͡айчиты.
Əmtɨ ŋanaɁsakəlʼitʼə tɨmi͡ajtʼitɨ.
| Əmtɨ | ŋanaɁsakəlʼitʼə | tɨmi͡ajtʼitɨ3. |
| əmtɨ | ŋanaɁsa | -kəlʼitʼə | tɨmi͡ajtʼi | -tɨ | -3 |
| əm | ŋanaɁsaⁿ | -kəlʼitʼə | tɨmi͡ajtʼi | -ntu | -3 |
| этот | человек | -EMPH2 | молчать | -PRS | -[3SG.S] |
| this | man | -EMPH2 | keep.silent | -PRS | -[3SG.S] |
| pr | n | -cl | v | -v.tense | -v.pn |
Даже этот человек молчит.
Even this man keeps silent.
Dieser Mann schweigt sogar.
sn.011
Turdagina, N. K., 2008
Əмты ӈанаˀсакəличе нинты тыми͡айчиˀ
Əmtɨ ŋanaɁsakəlʼitʼə nʼintɨ tɨmi͡ajtʼiɁ.
| Əmtɨ | ŋanaɁsakəlʼitʼə | nʼintɨ3 |
| əmtɨ | ŋanaɁsa | -kəlʼitʼə | nʼi | -ntɨ | -3 |
| əm | ŋanaɁsaⁿ | -kəlʼitʼə | nʼi | -ntu | -3 |
| этот | человек | -EMPH2 | NEG | -PRS | -[3SG.S] |
| this | man | -EMPH2 | NEG | -PRS | -[3SG.S] |
| pr | n | -cl | v | -v.tense | -v.pn |
| tɨmi͡ajtʼiɁ. |
| tɨmi͡ajtʼi | -Ɂ |
| tɨmi͡ajtʼi | -Ɂ |
| молчать | -CNEG |
| keep.silent | -CNEG |
| v | -v.cn |
Даже этот человек не молчит.
This man does not even keep silent.
Dieser Mann schweigt nicht einmal.
sn.012
Turdagina, N. K., 2008
Кӱӡи͡атудя чаирсыəдеə исюə ихӱнə, ӈойбуомə нихи͡ааӡəə дяриˀ.
Küði͡atudʼa tʼairsɨədʼəə isʼüə ihünə, ŋojbuomə nʼihi͡aðəə dʼariɁ.
| Küði͡atudʼa |
| küði͡a | -tu | -dʼa |
| küti͡a | -ntu | -dʼa |
| встать | -VNTEMP1 | -ALL |
| get.up | -VNTEMP1 | -ALL |
| v | -v.nmnz | -n.deriv.adv |
| tʼairsɨədʼəə3 | isʼüə3 |
| tʼa | -ir | -sɨədʼəə | -3 | i | -sʼüə | -3 |
| tʼaj | -r | -suədʼəə | -3 | ij | -suə | -3 |
| чай | -VBLZ.r | -PSTPF | -[3SG.S] | быть | -PST | -[3SG.S] |
| tea | -VBLZ.r | -PSTPF | -[3SG.S] | be | -PST | -[3SG.S] |
| n | -deriv.v | -v.tense | -v.pn | v | -v.tense | -v.pn |
| ihünə, | ŋojbuəmə |
| i | -hü | -nə | ŋojbuə | -mə |
| ij | -hüɁ | -nə | ŋojbuə | -mə |
| быть | -COND | -1SG | голова | -NOM.SG.1SG |
| be | -COND | -1SG | head | -NOM.SG.1SG |
| v | -v.nf | -n.poss | n | -n.case-poss |
| nʼihi͡aaðəə3 | dʼariɁ. |
| nʼi | -hi͡aaðəə | -3 | dʼari | -Ɂ |
| nʼi | -haatəə | -3 | dʼari | -Ɂ |
| NEG | -IRREAL | -[3SG.S] | болеть | -CNEG |
| NEG | -IRREAL | -[3SG.S] | pain | -CNEG |
| v | -v.mood | -v.pn | v | -v.cn |
Если бы утром попила чаю, у меня бы не болела голова.
If I had had a cup of tea in the morning, my head would not be aching now.
Wenn ich am Morgen eine Tasse Tee getrunken hätte, würde jetzt mein Kopf nicht weh tun.
sn.013
Turdagina, N. K., 2008
Немынтə хииӈхиˀ нибиˀ туˀ коныгуəрыˀ имидитыˀ дя.
Nʼemɨntə hiiŋhiɁ nʼibiɁ tuɁ konɨguərɨɁ imidʼitɨɁ dʼa.
| Nʼemɨntə | hiiŋhiɁ | nʼibiɁ |
| nʼemɨ | -ntə | hiiŋ | -hiɁ | nʼi | -biɁ |
| nʼemɨ | -ntə | hiiŋ | -hüɁ | nʼi | -hüɁ |
| жена | -GEN.SG.2SG | стемнеть | -COND | NEG | -COND |
| wife | -GEN.SG.2SG | get.dark | -COND | NEG | -COND |
| n | -n.case-poss | v | -v.nf | v | -v.nf |
| tuɁ | konɨguərɨɁ |
| tu | -Ɂ | konɨ | -guə | -rɨɁ |
| tuj | -Ɂ | konɨ | -kuə | -ruɁ |
| прийти | -CNEG | пойти | -IMPFUT | -2PL.S/O |
| come | -CNEG | go | -IMPFUT | -2PL.S/O |
| v | -v.cn | v | -v.mood | -v.pn |
| imidʼitɨɁ | dʼa. |
| imidʼi | -tɨ | -Ɂ | dʼa |
| imidʼi | -tə | -Ɂ | dʼa |
| бабушка | -DEST | -GEN.PL | ALL |
| grandmother | -DEST | -GEN.PL | ALL |
| n | -n.dest | -n.case | pp |
Если мама вечером не вернется, уходите к бабушке.
When mother does not return in the evening, go to grandmother.
Wenn die Mutter am Abend nicht zurückkommt, geh zur Großmutter.
sn.014
Turdagina, N. K., 2008
Кӱӡи͡ахӱˀ нибиˀ лабку би͡арəˀ, мыӈ нисыӡəмыˀ някəлəˀ ӈəмсюӡӱнюˀ.
Küði͡ahüɁ nʼibiɁ labku bi͡arəɁ, mɨŋ nʼisɨðəmɨɁ nʼakələɁ ŋəmsʼünʼüɁ.
| Küði͡ahüɁ | nʼibiɁ | labku | bi͡arəɁ, | mɨŋ | nʼisɨðəmɨɁ | nʼakələɁ | ŋəmsʼünʼüɁ. |
| küði͡a | -hüɁ | nʼi | -biɁ | labku | bi͡arə | -Ɂ | mɨŋ | nʼi | -sɨðə | -mɨɁ | nʼakələ | -Ɂ | ŋəmsʼü | -nʼüɁ |
| küti͡a | -hüɁ | nʼi | -hüɁ | labku | bi͡arə | -Ɂ | mɨŋ | nʼi | -Ɂsutə | -muɁ | nʼakələ | -Ɂ | ŋəmsu | -nʼüɁ |
| встать | -COND | NEG | -COND | магазин | открыть | -CNEG | мы | NEG | -FUT | -1PL.S/O | взять | -CNEG | мясо | -ACC.PL.1PL |
| get.up | -COND | NEG | -COND | shop | open | -CNEG | we | NEG | -FUT | -1PL.S/O | take | -CNEG | meat | -ACC.PL.1PL |
| v | -v.nf | v | -v.nf | n | v | -v.cn | pr | v | -v.tense | -v.pn | v | -v.cn | n | -n.case-poss |
Если завтра магазин не будет открыт, мы не сможем купить продукты.
If the store is not open tomorrow, we can not buy anything.
Wenn der Laden morgen nicht geöffnet hat, können wir nichts kaufen.
sn.015
Kosterkina, E. S., 2008
Нинi͡aгәнуɁ хуӡатуɁ, нинагәнуɁ хуӡатуɁ тәтәә тәмуңкаку хәӡытыты, хеӡытыгәты тәмуңкаку
Nʼini͡agənuɁ huðatuɁ, nʼini͡agənuɁ huðatuɁ tətəə təmuŋkaku heðɨtɨtɨ, heðɨtɨtɨ, heðɨtɨgətɨ təmuŋkaku.
| Nʼini͡agənɨɁ | huðatuɁ, |
| nʼi | -ni͡agə | -nɨɁ | huðatu | -Ɂ |
| nʼi | -nakə | -nuɁ | huðatu | -Ɂ |
| NEG | -SUPIN | -1PL | баловаться | -CNEG |
| NEG | -SUPIN | -1PL | fool.around | -CNEG |
| v | -v.nf | -n.poss | v | -v.cn |
| nʼini͡agənɨɁ | huðatuɁ | tətəə |
| nʼi | -ni͡agə | -nɨɁ | huðatu | -Ɂ | tətə | -ə |
| nʼi | -nakə | -nuɁ | huðatu | -Ɂ | tə | -ə |
| NEG | -SUPIN | -1PL | баловаться | -CNEG | тот | -ADJREL |
| NEG | -SUPIN | -1PL | fool.around | -CNEG | that | -ADJREL |
| v | -v.nf | -n.possv | -v.cn | pr | -n.deriv.adj |
| təmuŋkaku | heðɨtɨtɨ3, |
| təmuŋka | -ku | heðɨtɨ | -tɨ | -3 |
| təmuŋku | -Ɂku | hetɨtɨ | -ntu | -3 |
| мышь | -DIM | идти | -PRS | -[3SG.S] |
| mouse | -DIM | go | -PRS | -[3SG.S] |
| n | -n.augm | v | -v.tense | -v.pn |
| heðɨtɨtɨ3, | heðɨtɨgətɨ3 |
| heðɨtɨ | -tɨ | -3 | heðɨtɨ | -gə | -tɨ | -3 |
| hetɨtɨ | -ntu | -3 | hetɨtɨ | -kə | -ntu | -3 |
| идти | -PRS | -[3SG.S] | идти | -ITER | -PRS | -[3SG.S] |
| go | -PRS | -[3SG.S] | go | -ITER | -PRS | -[3SG.S] |
| v | -v.tense | -v.pn | v | -v.deriv.v | -v.tense | -v.pn |
| təmuŋkaku. |
| təmuŋka | -ku |
| təmuŋku | -Ɂku |
| мышь | -DIM |
| mouse | -DIM |
| n | -n.augm |
Чтобы мы не баловались, баловались, эта мышка ходит, мышка ходит.
To keep us from fooling around, the mouse went on and on.
Damit wir nicht herumblödeln, ging die Maus weiter und weiter.